Als je een echte koffiedrinker bent, weet je dat niet alle koffie hetzelfde is: iedere manier van zetten heeft zijn eigen kenmerken, maar ook tussen koffiebonen zit soms een wereld van verschil. En zelfs de beste baristamachine kan geen goede koffie zetten van middelmatige kwaliteit koffiebonen. Maar hoe vind je de lekkerste koffie die je kunt krijgen?
Verminder je opties
Om je niet te overstelpen met 1001 koffiebonen en de keuzestress de overhand te laten nemen, moet je eerst nadenken over een paar zaken. Een heel belangrijke keuze wordt gemaakt door jouw favoriete manier van zetten. Een volautomatische machine werkt namelijk niet zo goed met vette, verse bonen, terwijl een baristamachine daar juist om vraagt. Daarmee heb je al een schifting tussen verse koffiebonen of lang-houdbare bonen. Daarnaast moet je nadenken over wat je zoekt. Wil je gewoon de lekkerste koffie? Bent u op zoek naar interessante, unieke smaken of wilt u dat uw koffie ethisch verantwoord is?
Vier soorten koffiebonen
Niet veel mensen weten dit, maar zijn er eigenlijk vier soorten koffiebonen. De pittige Excelsa en de excentrieke Liberica koffieboon wordt niet algemeen gebruikt om koffie mee te zetten. Die eer is voorbehouden aan de Arabica en de Robusta. Daarvan is de Arabica de beste variant. Dit is de meest smaakvolle en minst bittere, maar de plant is nogal kieskeurig. Hij groeit alleen op bepaalde hoogtes en houdt van schaduw. Robusta is makkelijker te telen en daardoor een stuk goedkoper. Ze zijn bitter van smaak en bevatten twee keer zoveel cafeïne (als het je daarom te doen is, weet je waar je moet zijn!). In de regel kun je dus het beste kiezen voor 100% Arabica.
Uitgesproken smaak
Hoewel koffiebonen meestal in een ‘blend’ worden verkocht, is er ook zeker wat te zeggen voor het aanschaffen van koffiebonen die op één locatie zijn geteeld. Vaak heb je dan toch een unieke smaak, die anders wat afgezwakt wordt tot een eenheidsworst. Zie het als wijn: wordt die van druiven uit één wijngaard gemaakt, dan heb je een veel uitgesprokenere smaak dan wanneer je drijven mengt van verschillende wijngaarden! Een Single Blend beloont je met een unieke smaakbeleving. Dat neemt niet weg dat er geen straffe blends zijn: sommige melanges zijn fantastisch!
Branden van de koffie
Na het oogsten is het tijd voor de volgende belangrijke stap: het branden! Het moment waarop ze gebrand worden – en de manier waarop dat gebeurt, geeft de koffieboon een eigen smaak. De meeste geëxporteerde koffie wordt groen verscheept, waardoor ze wat langer houdbaar zijn. Zodra de koffiebonen worden gebrand, verliezen ze hun versheid door het contact met zuurstof. Voor de beste kwaliteit verse koffiebonen zoek je dus een verkooppunt bij jou in de buurt, het liefst eentje die zelf brand, om de maximale versheid te garanderen.
Een donkerdere koffieboon heeft een intensere smaak. Tijdens het branden karameliseert de suiker in de koffieboon namelijk, en hoe langer of hoe harder de boon is gebrand, das te intenser wordt die smaak. Een donkere koffieboon bevat niet meer cafeïne dan een lichte koffieboon, de smaak is simpelweg intenser. Een lichter (of middelmatig) gebrande boon heeft in de regel een meer fruitige, notige of hout-achtige smaak dan een donker gebrande koffieboon.
De verpakking
Is de koffie gebrand, dan moet deze natuurlijk worden verpakt. Verse koffiebonen herken je ook aan de verpakking, hierop staat namelijk een branddatum en geen houdbaarheidsdatum. Zoek naar koffie die één tot twee weken geleden is gebrand voor de meest verse smaak. Heb jij je ooit afgevraagd waarin er in de zijkant van een koffiezak gaten zitten? Dat is een eenrichtingsklep die koolstofdioxide laat ontsnappen terwijl zuurstof buiten blijft. Daardoor blijven de bonen langer vers van smaak!
Voorgemalen of zelfgemalen
Een hele boon blijft langer vers dan een gemalen boon. De lekkerste koffie zet je dan ook met koffiebonen die je zelf maakt – dat kan met he nandmaler zijn, maar ook in je volautomatische machine. Voorgemalen koffie is natuurlijk makkelijker, maar houd er dan wel rekening mee dat koffiebonen hun smaak beginnen te verliezen zodra ze worden gemalen. Je kunt er voor kiezen om kleine zakjes voorgemalen koffie te kopen, zodat je dat probleem ondervangt.
Verantwoord bakkie troost
Wil je met een gerust hart genieten van je koffie? Er zijn twee verschillende predicaten waar je op kunt letten. Het eerste is het biologische keurmerk, gecertificeerd door de USDA, wat betekent dat de koffie wordt verbouwd zonder chemische bestrijdingsmiddelen, antibiotica of hormonen. Het Fair Trade-keurmerk, gecertificeerd door de non-profit organisatie Fair Trade, zorgt ervoor dat koffietelers eerlijk worden behandeld en goede arbeidsomstandigheden hebben.
