We staan dagelijks in de keuken: soms om verrassende feestmaaltijden op tafel te zetten, maar meestal voor de dagelijkse kost. Om zo’n terugkerende activiteit zo aangenaam mogelijk te maken, verzamelen we daarom handige hulpjes om ons heen. Kijken we naar pannen, dan klinkt een pan met een anti-aanbaklaag briljant. Toch moet je ook daar kritisch in zijn!
De klassieke anti-aanbaklaag
Dankzij technologische ontwikkelingen in het begin van de twintigste eeuw verschenen rond 1940 de eerste pannen met een anti-aanbaklaag. Daarvoor werden normale pannen voorzien van een speciale coating, waar voedsel niet aan bleef kleven. Ideaal! Het maakte het niet alleen makkelijk om eten te bereiden met minder vet, ze waren ook nog eens super makkelijk schoon te maken. Alleen maar voordelen voor de thuiskoks! Toch bleek er een keerzijde aan dit concept. Het materiaal van deze coating, per- en polyfluoralkylstoffen (kortweg PFAS) bleken schadelijk te zijn voor de gezondheid. Want ja, ook zo’n coating heeft niet het eeuwige leven: kleine beschadigingen en gebruiksslijtage zorgen ervoor dat deeltjes van die PFAS in ons eten terechtkomt.
Nieuwe inzichten, nieuwe technieken
Sinds bekend is geworden dat de gebruikte materialen voor anti-aanbaklagen schadelijk zijn voor de gezondheid, zijn de verschillende fabrikanten nieuwe coatings gaan ontwikkelen uit natuurlijke materialen, die eenzelfde (en soms zelfs betere) eigenschappen bieden dan de klassieke anti-aanbaklagen. Naast het feit dat pannen zonder PFAS niet schadelijk zijn voor jouw gezondheid, is het ook beter voor het milieu. De oude coating was namelijk niet recyclebaar of afbreekbaar, waardoor de chemische stoffen zich kunnen ophopen in de grond, het water en het milieu. De nieuwe materialen zijn milieuvriendelijker: niet alleen qua productie, maar ook in de recyclebaarheid. Wil jij jezelf bekwamen in de keuken? Dan zul je ontdekken dat roestvrijstalen pannen uitstekende anti-aanbakeigenschappen hebben… mits je ze correct gebruikt.
Langer goed
Een ander voordeel hangt samen met het nadeel van PFAS-houdende pannen. Wanneer de oude coatings namelijk sleten, ging de anti-aanbakfunctie zienderogen achteruit. Het werden als het ware magneten die voedsel vastgrepen en niet meer loslieten. Na jarenlange anti-aanbakgarantie bieden ze ineens aanbakgarantie! PFAS-vrije pannen hebben dit probleem niet: keramische of roestvrijstalen pannen bieden duurzame anti-aanbakprestaties. Bij een roestvrijstalen of gietijzeren pan hoef je bovendien helemaal geen zorgen te maken over het slijten van een coating. Als bijkomend voordeel hoef je bij keramische of rvs pannen minder voorzichtig te zijn met je keukengereedschap. Ze zijn beter bestand tegen scherpe of metalen voorwerpen.
Roestvrijstaal, gietijzer of anti-aanbak?
Een van de belangrijkste keuzes is: welke pan haal je in huis? Laten we even wat eigenschappen voor je op een rijtje zetten:
Anti-aanbakpannen
PFAS-vrije anti-aanbakpannen zijn de alleskunners in je keuken. Je kunt ze eigenlijk overal voor gebruiken, maar zijn te prefereren boven de andere twee varianten als je regelmatig eieren of pannenkoeken bakt. In die gevallen wil je namelijk zeker niet dat ze aanbakken! Dankzij de anti-aanbaklaag zijn ze super makkelijk schoon te krijgen, maar zoals met iedere coating zijn ze wel wat gevoelig voor krassen en slijtage op den duur.
Roestvrijstalen pannen
Roestvrijstalen pannen zien er alleen al super stoer uit in de keuken. Ze zijn gemaakt van een legering van ijzer en chroom. Ze zijn duurzaam, roesten niet en reageren niet op het voedsel. Maar… je moet er wel mee leren omgaan. Behandel je ze goed, gebruik je genoeg olie of vet en verwarm je ze goed voor, dan beschikken ze over prima anti-aanbakeigenschappen. Bovendien krijg je met roestvrijstalen pannen zo’n lekker krokant laagje om gebakken vlees of aardappelen, die je met een anti-aanbakpan minder krijgt.
Gietijzeren pannen
Gietijzeren pannen zijn wat lastiger in gebruik dan roestvrijstalen pannen. Het duurt langer voor deze zware pannen op temperatuur zijn, maar behouden daarna hun warmte ook langer. Barbecuefanaten zijn verzot op het ‘seasonen’ van hun gietijzeren kookgerei, ofwel inbranden met een laagje olie. Voor dagelijks gebruik is dat niet nodig, daar kun je volstaan met goed afwassen na elk gebruik. Gietijzeren pannen zijn perfect voor braden, bakken en grillen, maar ideaal voor slowcooking-recepten als stoofschotels en het braden van grote stukken vlees.
Welke pan voor jou het meest geschikt is, hangt natuurlijk af van jouw voorkeuren en wat je gewend bent. Heb je nu pannen met een anti-aanbaklaag, dan is het echt even wennen als je overstapt naar roestvrijstaal of gietijzer. Let er op dat de pannen aansluiten bij hetgeen je wilt bakken en vooral dat de diameter van je pan aansluit bij de hoeveelheden die je gaat bereiden!
Op zoek naar goede pannen? Kijk dan eens naar het assortiment van Demeyere koekenpannen.
