Misschien heb je er wel eens van gehoord: de Raspberry Pi is namelijk ontzettend populair onder een grote schare tech-knutselaars en hobbyisten. Toch is dat jammer. De Pi zit een beetje in een nerd-hoekje, waar het zo makkelijk uit kan klauteren! Dit kleine, energie-efficiënte kastje zit namelijk vol technisch vernuft dat je op ontzettend veel manieren kunt inzetten.
Wat is een Raspberry Pi?
Een vraag die lastig te beantwoorden is, want deze kleine computer is eigenlijk heel veel, maar ook heel weinig. Je zou het kunnen zien als een flexibele variant van een uitgeklede computer. Het is met recht een barebone, een basisversie van de bekende computer, die je op verschillende manieren kunt inrichten. Hij beschikt over een 1,5 gHz quadcore processor. Ondanks zijn kleine vormfactor beschikt de Raspberry Pi 4 echter over heel veel mogelijkheden. Je kunt er een (gigabit) netwerkkabel op aansluiten, hij heeft 4 USB-poorten (waarvan er twee USB 3.0 zijn) en maar liefst 4 micro-HDMI aansluitingen, die 4K beelden kunnen doorgeven. Alsof dat nog niet genoeg is, koppel je de Pi via de ingebouwde Wifi of bluetooth adapter met het internet of draadloze accessoires. Qua intern geheugen heb je de keuze uit een exemplaar met 1, 2 of 4 GB werkgeheugen.
De beperkingen van een Raspberry Pi
Voor je gaat kijken wat je er allemaal mee kunt, is het ook belangrijk om te weten wat je er niet mee kunt. Het is namelijk geen personal computer of Apple. Je kunt er geen Windows of MacOS op draaien. In plaats daarvan moet jij je heil zoeken bij Linux in verschillende vormen of geheel eigen besturingssystemen – maar daarover dadelijk meer. Je besturingssysteem komt bijvoorbeeld om een Micro-SD geheugenkaart te staan. Voor opslag ben je aangewezen op een externe USB-stick of een externe harde schijf.
Gebruik je Raspberry Pi als computer
Dat neemt niet weg dat er genoeg manieren zijn om je Pi te gebruiken als computer. Zo draait het kleine apparaatje perfect op verschillende systemen. Zo is er Raspberian, tegenwoordig Raspberry OS, die je Pi omtovert tot een ware computer. Maar ook Ubuntu heeft zich sinds de laatste versie gestort op de mogelijkheden van de Raspberry Pi 4 en hun systeem daarop geoptimaliseerd. Mailen, tekstverwerken, films kijken, internetten… alles wat het gros van de mensen op hun computer doet, kun je ook op een Raspberry Pi. Kun je er ook op gamen? Nou ja – zolang de games Linux-compatible zijn wel, ja. Het voordeel is bovendien dat je de Pi altijd aan kunt laten staan (hij gebruikt bijna geen stroom) en dat hij fluisterstil is. In principe hoef je namelijk geen actieve koeling te gebruiken in je Pi. Als hij te heet wordt, doet-ie het gewoon rustiger aan. Gebeurt dat te vaak? Dan kun je jouw Pi altijd nog voorzien van een actieve koeling. Voor mij volstaat een passieve koeling. Voor gegevensopslag adviseer ik trouwens een USB-stick of een externe harde schijf, aangezien opslag op een micro-SD geheugenkaartje niet altijd even betrouwbaar blijkt. Of je werkt in de cloud, natuurlijk, met Onedrive of Google Docs.
Dit heb je nodig voor een Raspberry Pi en is verkrijgbaar bij reichelt elektronik: Moederbord – Behuizing – Voeding – Koeling – MicroSD geheugenkaart
Wat voor projecten kun je uitvoeren met een Raspberry Pi?
Welnu: op het internet kom je verschillende mogelijkheden tegen van fervent programmeurs en techneuten. Op de site van Raspberry Pi vind je tal van projecten, maar neus vooral rond naar die duizenden hobbyisten, die de meest bizarre kunsten uithalen met hun microcomputers! Ze halen er van alles mee uit. Een aantal praktische oplossingen die je vast kunt gebruiken? Met soms wat extra accessoires maak je:
- Maak een wifi punt van je Raspberry Pi 4
- Gebruik je Raspberry Pi 4 als netwerkschijf
- Gebruik je Raspberry Pi 4 als Smart Home hub
- Een mediacenter voor je televisie
- Een weerstation
Kies de juiste Pi
Je zou denken dat je voor alle projecten het beste de nieuwe Raspberry Pi 4 kunt gebruiken, maar er zijn ook kanttekeningen aan verbonden. De nieuwe functies, zoals de twee 4K videopoorten, bluetooth, USB 3.0-poorten en wifi vragen stiekem best wel wat energie. De Raspberry Pi 4 is dan ook niet het meest energiezuinige model dat je kunt vinden in deze reeks. Gebruik je hem als smart home hub, dan staat hij 24 uur per dag aan. Je bent dan beter af met een 3B+ of een 3A+. Deze worden bovendien minder warm dan de 4. Om duidelijk te maken dat het niet gaat om de snelheid, maar om wat je er mee doet, blijven alle oude modellen trouwens gewoon beschikbaar. Koop dus gericht voor jouw doel – en let daarbij ook op de beschikbare behuizingen, voedingen en koelmogelijkheden.
De Raspberry Pi als smart home hub
Natuurlijk willen wij ook aan de slag met meer automatisering in huis. Daarom probeerden we – naast een paar algemene Pi-besturingssystemen – ook Home Assistant uit. Hieruit blijkt echter ook wel dat het vooral open source-systemen zijn, die niet altijd 100% af zijn. Zo gaf Home Assistant te kennen dat ze niet langer ondersteuning bieden aan Python 3.7, die een deel van de programmatuur op zich nam. De update naar 3.8 nam heel wat voeten in de aarde – en eerlijk gezegd ben ik er nog altijd niet helemaal zeker van dat het gelukt is… maar het systeem van Home Assistant werkt, en daar gaat het om!
Home Assistant online
Nu is het belangrijk om te weten dat systemen als Home Assistant geen complete computeropstelling vergen. Het is alleen nodig om de Pi aan te zetten en verbonden te laten blijven met het internet. Je krijgt uiteindelijk toegang tot je systeem middels een eigen IP-adres en een zogeheten SSH verbinding. Door het juiste IP-adres op je lokale netwerk in te voeren, kom je in het geval van Home Assistant uit op een dashboard, waarin je nieuwe systemen kunt toevoegen en uitlezen. Zo zien we niet alleen welke lampen van Philips Hue aan staan of op welke stand ze staan, maar ontdekten we ook het inktniveau van onze printer en zagen we zelfs welke temperatuur verschillende apparaten aflazen van de buitenlucht (terwij ik niet eens wist dat die functie erin verwerkt zat). Deze inzichten kun je niet alleen zien vanuit het IP-adres, maar ook vanuit de bijbehorende Home Assistant app voor Android en iOS. Je kunt makkelijk een dashboard aanmaken om alle gegevens te tonen die jij interessant vind.
Regels maken
Tot slot is het mogelijk om vanuit het dashboard op je computers regels te formulieren op de eigen manier van Home Assistant. Hier komen we eigenlijk bij de kracht van een systeem als dit: het dashboard is leuk, maar niet heel praktisch of spectaculair. Met regels kun je echter verschillende functies met elkaar verbinden die anders niet met elkaar te koppelen zouden zijn. Zie het als IFTTT, maar dan opener en breder. Gaat de ene lamp feller? Dan kun je de andere lampen ook feller laten branden of juist laten uitgaan. Wordt na een bepaalde tijd de lamp van een slaapkamer aangedaan? Dan kun je instellen dat de lamp op de overloop vanaf dat moment als nachtlampje wordt gebruikt. Gaat het regenen voor je naar je werk gaat? Dan mogen de lampen even blauw knipperen. Verlaat jouw smartphone het wifinetwerk? Dan mag de verwarming lager. En kom je weer binnen bereik? Dan mag de verwarming weer hoger!
Op zoek naar coole gadgets?
