Recensie: De grijze stroom, Gabriëlle Stotzer

In De grijze stroom neemt de Duitse schrijfster Gabriëlle Stötzer je mee naar het DDR van voor de val van de muur. Er wordt niet echt een jaar genoemd, daardoor blijft het allemaal wat anoniem. In het verhaal maak je kennis met een jonge vrouw, die in het gehele boek anoniem blijft. Lekker mysterieus, veel verder dan ‘ze’ komt Gabriëlle niet. Door die anonimiteit krijgt het boek een bijna Kafka-achtige stijl en sfeer. Dat komt ook door de manier van het omschrijven en vertellen. Lastig te omschrijven, maar Gabriëlle krijgt het voor elkaar dat de sfeer van het oude DDR uitstraalt naar jou als lezer. Vol ongeloof zul je lezen over de sensuur, de spanning waarin mensen leven, de ontberingen die ze moeten doen, de gemakken die ze moeten missen. Maar je wilt natuurlijk ook even weten hoe het verhaal gaat: De grijze stroom gaat over het leven van een jonge vrouw. Ze leidt een onopvallend bestaan in de DDR. Bijzonder genoeg is ze in het bezit van een auto. Daardoor is ze zo’n beetje een autoriteit in haar leefomgeving, ook al heeft ze geen echt werk. Ze voorziet in haar levensonderhoud door te fotograferen op familiefeestjes. Haar leven is overzichtelijk: ze heeft haar eigen kringetje van haar zus, een bloemenverkoopster, de kapper die haar reserve-onderdelen voor haar auto bezorgt en een paar vrienden die ze uitsluitend in een café treft. Wanneer ze op een dag door een vreemde wordt gesproken of ze voor hem iets met haar auto weg wil vervoeren, stemt ze aarzelend toe. Daarmee heeft ze een besluit genomen waarvan ze de reikwijdte niet overziet. Dat zal overigens nog wel even op zich laten wachten: pas halverwege het boek besluit ze in te gaan op het voorstel van de onbekende man. Tot die tijd maak je rustig kennis met de verschillende personages in het boek, die je ook nader tot elkaar ziet komen, ziet ontwikkelen, ziet veranderen. Een bijzonder boek. Ondanks een gebrek aan heel spannende gebeurtenissen gaat het boek toch gestaag door, en blijft het boeien. Het grootste nadeel is denk ik wel het cover-ontwerp. Dat ziet er uit alsof het ook uit het oude DDR-tijdperk stamt, waardoor mensen het wellicht zullen laten liggen in de boekwinkel. En dat zou zonde zijn! De grijze stroom, Gabriëlle Stötzer Ghering books, juni 2012, 152 pagina’s, paperback. Prijs: 14,90 euro. ISBN: 9789078839149

Boeken koop je bij je plaatselijke boekhandel.
Online bestellen kan onder andere op: