Hoe blijft ijs in een ijssalon zo koud?

Al vanaf heel lang geleden heeft ijs een bijzondere aantrekkingskracht op ons. In vroegere tijden werden zelfs gigantische ijsblokken per schip vervoerd naar ons land, zodat je kon genieten van echt ‘schaafijs’. Gelukkig hoeft dat niet meer: dankzij de modernste technieken kun je in ieder dorp wel een of meer ijssalons vinden. Toch blijft het me verbazen: zelfs met enorm hoge temperaturen ligt het ijs gewoon in open bakken, zonder dat het smelt. Wat is het geheim achter die koeltechniek?

IJs maken

Je zou het misschien niet zeggen, maar het glas melk dat je iedere ochtend opdrinkt is de basis voor een overheerlijk ijsje! En het liefst: hoe vetter, hoe beter. De beste ijssalons halen verse melk bij de boer, die ze zelf pasteuriseren (koken op zo’n 85 graden Celsius). Dan krijg je een mooie, vette melk met een heel romige smaak. Met de juiste hoeveelheid bindmiddelen, suiker en smaakstoffen ontstaat er een ‘basisijsje’, dat vervolgens gemengd kan worden met smaken, fruit, koekjes, cake en wat je maar kunt bedenken. Die ijs wordt in metalen serveerbakken gedaan en in de vrieskast gezet.

Koeltechniek

De techniek van ijssalons zit hem in twee aspecten. Ten eerste wordt het ijs gemaakt in een ijsmachine en vervolgens in een vrieskast weggezet. Daardoor is het ijs ook echt superkoud. De vitrine hoeft dan alleen maar het ijs op die temperatuur te houden – en dat is belangrijk. Want als je een ‘warme’ bak ijs naast een koude zou zetten, zou die warmte misschien een beetje over kunnen slaan op de andere bak, die daardoor weer ontdooit en aanvriest… en dat is niet lekker! Onder in de vitrine zit dan ook een koelmachine, die de koude bakken mooi op temperatuur houdt.

Schildje ervoor

Zo’n groot scherm voor alle smaken ijs ziet er niet alleen heel chique en netjes uit, het zorgt er ook voor dat de koude boven de vitrines blijft. Het is een soort schild, dat de koude lucht maar 1 kant op dwingt: naar voren. Tja, die opening blijf je houden, maar zorgt voor minder koudeverlies dan dat de bak helemaal open is. Daarbij is het wel praktisch dat koude lucht zwaarder is dan warme lucht: koude lucht heeft de neiging om te zakken, en dus netjes in de bak te blijven!

Op maat en naar wens

Iedere koelcel heeft andere eisen en specificaties. De een moet klein en compact zijn, de ander mag juist over een hele winkelruimte lopen. Voor winkeliers is het dus wel prettig om te weten dat er fabrikanten zijn die een koelcel bouwen, helemaal naar wens en op maat. Want niet alleen ijssalons, maar ook supermarkten, tankstations en zelfs bouwmarkten maken regelmatig gebruik van kleine vrieskasten en koelcellen – en ieder heeft zo zijn eigen wensen.