In sommige regio’s val je over de toeristische attracties, in andere gebieden is het wat schaarser bedeeld. Zo zijn de noordelijke provincies niet heel erg druk vergeven van toeristische trekpleisters. Eén van de activiteiten die je kunt doen in Drenthe is een bezoekje brengen aan Het Gevangenismuseum. Een attractie die of heel erg tot de verbeelding spreekt, of waar je je weinig bij kunt voorstellen… wij brachten dit museum een bezoekje: lees hier onze ervaringen over Het Gevangenismuseum in Veenhuizen, Drenthe!
Oude kolonie
Nu moet je weten dat Veenhuizen, het dorpje waar Het Gevangenismuseum in is gevestigd, een relatief nieuw dorpje is. Het is in de het begin van de 19e eeuw opgericht om landlopers, daklozen en criminelen wat om handen te geven. Want, zo was de stelling, met wat tucht en regelmaat komt het allemaal wel goed. Je kunt je voorstellen wat een ratjetoe aan mensen er naar Veenhuizen werd gestuurd om daar op het land te werken of handwerk te verrichten! Al snel liep het een en ander dan ook uit de hand, waardoor er wat strengere tuchthuizen werden ingericht. Die groeiden door de loop der jaren uit tot gevangenissen, waarvan de laatste in Veenhuizen een paar jaar terug de deuren sloot. Als je naar deze 200-jarige geschiedenis kijkt, weet je wel dat er genoeg te vertellen is over het gevangeniswezen: Veenhuizen heeft de hele ontwikkeling meegemaakt.
Drie delen
In het museum kun je drie verschillende activiteiten meemaken: ten eerste is er het museum zelf, waar je over de geschiedenis over misdaad en straf leest, ziet en ervaart. Daarnaast is er regelmatig een rondleiding naar De Rode Pannen, de gevangenis die onlangs is gesloten en nu te bezoeken is. De rondleidingen worden gegeven door oud-medewerkers van de gevangenis, die in geuren en kleuren vertellen over hun ervaringen. Tot slot is er een bus die rondrijdt. Voor de bustour en de rondleiding moet je overigens extra kaartjes kopen. Klein puntje van kritiek: voor de rondleiding worden presentielijsten bijgehouden, voor de bus is het credo: eerst komt, eerst maalt.
Museumbezoek
Het museum behelst meer dan enkel de geschiedenis van Veenhuizen en diens gevangenisgeschiedenis: het gaat over misdaad en straf, vanaf zo’n beetje de middeleeuwen tot aan het heden. Van de vreemde straffen en wrede tradities tot aan de helpende hand die nu vooral wordt geboden: de vele voorwerpen uit de geschiedenis worden netjes en overzichtelijk tentoongesteld in vitrines, waarbij bepaalde prenten en informatie wat minder makkelijk toegankelijk zijn voor kinderen, bijvoorbeeld door ze te bekijken via een kijkglaasje. Daarnaast zijn er juist voor kinderen ook ontzettend veel weetjes en middelen voorhanden. Aan de hand van een puzzeltocht lopen zij op hun eigen manier door het hele museum, waarbij ze informatie op maat krijgen aangereikt. Erg leuk gedaan! Bij ons bezoek was er de Vloek van Veenhuizen, waar onze jongste zoon zich vol overgave in stortte. Dat gaf ons weer de mogelijkheid om rustig naar de rest van de tentoonstelling te kijken. Er zijn bovendien veel filmzaaltjes waar je informatie kunt zien: een bewegend beeld zegt immers meer dan een stilstaand beeld. De films (en bepaalde activiteiten in het museum, zoals De Rechtbank) geven niet alleen informatie, maar zetten ook aan tot nadenken.
De Rode Pannen
Vanuit het Gevangenismuseum in Veenhuizen is het een klein stukje lopen naar De Rode Pannen, één van de meest streng bewaakte gevangenissen van Nederland, waar tot voor een paar jaar terug alleen de gevaarlijkste gevangenen werden opgesloten. Onder een streng en strikt regime zaten zij (een deel van) hun straf uit, waarbij je tekst en uitleg krijgt door een oud-medewerker van deze gevangenis. Maar dat is niet het meest indrukwekkend aan het bezoekje: het is imposant om te zien in welke omstandigheden deze criminelen moesten leven, welke maatregelen er werden getroffen om eenieder veilig de houden (zowel de gevangenen als de bewakers) en hoe de dag er uitzag van deze gevaarlijke criminelen. Zo krijg je niet alleen cellen te zien, maar ook de binnenplaats, de isoleercel en nog veel meer. Zeker de moeite waard, mede ook door de bevlogen gidsen die de rondleiding verzorgen.
Recensie over Het Gevangenismuseum
Het Gevangenismuseum is een ander museum dan je gewend bent. Hier staan en hangen geen kunstwerken van over de hele wereld, maar vind je pijnbanken, politiebusjes en handboeien in alle soorten en maten. Het laat je de wereld van misdaad en straf zien van de middeleeuwen tot nu, op een overzichtelijke en toegankelijke manier. Dat is al een hele prestatie, maar waar het bijzonder goed in is geslaagd, is om het museum ook leuk te maken voor kinderen. Dankzij de speurtocht en de op maat gemaakte informatieborden zullen ook jonge kinderen zich heel goed vermaken!
Score: 8
Meer weten? Bezoek dan de website van Het Gevangenismuseum!
