Mensen kibbelen graag over van alles en nog wat. Let maar eens op hoeveel welles-nietes-discussies er worden gevoerd op een dag! Dat zullen er flink wat zijn. Eigenlijk raar, want op lang niet alle vragen of problemen is een eenduidig ‘welles’ of ‘nietes’ mogelijk. Nou ja: het kan wel, maar dat betekent niet dat er maar één antwoord mogelijk is. Op sommige vragen en problemen zou je beide kanten op kunnen redeneren. En wie heeft er dan gelijk? De persoon met de grootste mond? Of met de beste argumenten? Dat is waar het bij Nomizo om draait.
Filosoferen als spel
Bij Nomizo gaat het er om dat je jouw tegenspeler met de juiste argumenten en overtuigingskracht weet om te halen naar jouw gelijk. Of je het daar nu mee eens bent of niet. Hoe werkt het spel? Je hebt grote stapel kaarten met allerlei vragen en stellingen erop, verdeeld in verschillende categorieën. Denk daarbij aan de categorie Leven en dood, Goed en kwaad, Plicht en vrijheid, Gevoel en verstand. Dat soort onderwerpen. Bij iedere categorie horen diverse vragen, zoals ‘Hoort jaloezie bij liefde’, ‘Is smaak aangeboren’ of ‘Bestaan er echte helden’. Vragen waarbij je zowel ‘ja’ als ‘nee’ op zou kunnen beantwoorde. En dat is precies de bedoeling van het spel!
Laat de discussie beginnen
Ben je aan de beurt, dan pak je een vragenkaart. Daarop kies je een tegenstander uit van de personen rond tafel. Het is de bedoeling dat de ene speler vóór is, en de ander tegen. Wie dat is wordt bepaald door Het Lot, ofwel de draaischijf. Je geeft een zwiepert aan de schijf, en waar de pijl op eindigt is jouw standpunt. Je tegenspeler heeft automatisch de omgekeerde stelling. Vervolgens heb je een minuut om je standpunt voor te bereiden. Draai de zandloper om en denk na over jouw argumenten. Eventueel kun je ze opschrijven, als dat gemakkelijk is. Vervolgens heb je allebei een minuut de kans om jouw betoog te houden ten opzichte van de andere spelers aan tafel. Zij bepalen uiteindelijk wie er met de beste argumenten en het beste betoog is gekomen. Die persoon verdient een fiche, dat overeenkomt met de categorie op de kaart.
Prijzencircus
En om die fiches is het uiteindelijk te doen! Je spaart ze op een scorekaart, waarop een flink aantal fiches staan afgebeeld. Heb je er drie op een rij verdient (maakt niet uit of dat horizontaal, verticaal of diagonaal is), dan kom jij als meesterfilosoof uit de bus en heb je deze ronde gewonnen. Als extra kansen en nadelen heb je de zogeheten Fortunakaarten. Bij een lachende Fortunakaart mag je een fiche uit de zak pakken en op je scorekaart neerleggen. Bij een verdrietige Fortunakaart lever je de laatstverdiende fiche weer in. Zielig, maar zo is het leven.
Filosoferend de avond door
Nomizo is een bijzonder spel dat je aanzet tot denken en argumenteren. Het leert je dat er meer is in het leven dan hard roepen dat je gelijk hebt, het leert je ook luisteren en nadenken voor je iets zegt. Het zou dan ook een geweldig spel zijn voor kinderen, ware het niet dat de vraagstelling op de kaartjes vaak verwoord is met moeilijke woorden, die het spel voor kinderen minder toegankelijk maakt. De leeftijdsnormering van 4-104 vind ik dan ook een tikje overdreven – bij veel vragen zullen 14-jarigen het nog knap moeilijk hebben. Maar dat terzijde. Het spel is natuurlijk ontworpen voor (jong)volwassenen, en daar is het echt briljant voor. Het is wat strak en sober vormgegeven, in een poging om filosofie modern te maken is er qua vormgeving wellicht een beetje te ver doorgeslagen. De handleiding is wel duidelijk geschreven, in een mooi groot lettertype. Een mooi spel voor een gezellige avond rond de tafel. En til er niet te zwaar aan – er is immers geen goed of fout!
Nomizo, LS Amsterdam
Prijs: 29,95 euro.
Aantal spelers: 4-10. Speltijd: ongeveer 60 minuten
